برنامههای متمرکز، خدماتی را برای ما به ارمغان آورده است. اما زمانی که به صورت رایگان در اینترنت جستجو میکنیم. در شبکههای اجتماعی فعالیت میکنیم یا با چند ضربه، یک تاکسی را رزرو میکنیم، غولهای فناوری پشت این برنامهها نه تنها اطلاعات شخصی ما، بلکه هر اقدامی را که به صورت آنلاین انجام میدهیم، ضبط و ذخیره میکنند و مالکیت آنها را به دست میآورند. کنترل متمرکز دادهها، همه بخشها شامل اشخاص، شرکتها و دولتها را در معرض ریسک قرار میدهد.
اول از همه، این متولیان فناوری از دادههای ما برای تبلیغات هدفمند تغذیه میکنند و از آنها درآمد کسب میکنند. از آنجایی که بسیاری از این شرکتها انحصاری هستند، چارهای جز پایبندی به شرایط و ضوابط آنها به دلیل فقدان رقیب برای آنها نداریم.
دوم، همه داراییها و چیزهای با ارزش، از محتوا گرفته تا شبکههای اجتماعی و اعتبار، توسط این متولیان کنترل میشوند. بیشتر ارزش این داراییها، مثلا ویدئوهای یوتیوب توسط خود یوتیوب از طریق درآمد تبلیغاتی جذب میشود و خالق محتواها تنها بخش کوچکی از آن را دریافت میکنند. به عنوان یک مثال دیگر، اگر شما یک شبکه اجتماعی بزرگ در فیس بوک دارید، به سادگی نمیتوانید آن را به بستر دیگری مثل اینستاگرام منتقل کنید. سرمایه اجتماعی که ساختهاید در آن بستر مسدود و قفل شده است.
در نهایت، مدلهای متمرکز ذخیرهسازی دادهها، امکان حمله به آنها را به راحتی ممکن میسازند. در سال 2021، اطلاعات بیش از 500 میلیون کاربر فیس بوک هک شد و در یک انجمن هک فروخته شد.
در گزارش بینالمللی نوامبر 2021 شرکت مشاوره بازاریابی و تحقیقات امنیت سایبری CyberEdge، 68.2 درصد از سازمانهای دولتی بررسی شده اظهار کردند که در طی 12 ماه گذشته در معرض یک یا چند حمله سایبری قرار گرفتهاند.
اتریوم چیست؟
اتریوم (Ethereum)، یک بلاکچین منبعباز است که در سال 2015 توسط برنامهنویس روسی-کانادایی به نام ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) ایجاد شد. وی چیزی بیش از ذخیره و انتقال پول که در طراحی بیت کوین وجود داشت، را هدف قرار داد.
وقتی ساتوشی ناکاموتو در سال 2008، بیت کوین را در یک گزارش رسمی معرفی کرد، او را به فکر واداشت که اگر از فناوری بلاکچین میتوان برای عدم تمرکز پول استفاده کرد، چرا نمیتوان آن را برای عدم تمرکز سایر چیزها به کار برد؟
به هر حال، اگر در شبکه بلاکچین، دادههای پولی در چندین کامپیوتر و در یک شبکه همتا به همتا و توزیع شده نگهداری میشوند، همانند چیزی که در شبکه بیت کوین رخ میدهد، مطمئناً میتوان انواع دیگری از دادههای غیر پولی را نیز به همین شکل ذخیره کرد.
دادههایی که به شکل غیرمتمرکز ذخیره میشوند:
- توسط هیچ بخشی کنترل نمیشوند.
- به سادگی هک نمیشوند، چون تنها در یک سرور ذخیره نشدهاند.
- میتوانند از یک بستر یا برنامه کاربردی به بستر یا برنامه دیگری منتقل شوند. بدون هیچ مانعی میتوان آنها را در سراسر دنیای دیجیتال منتقل کرد.
اگر برنامه شبکههای اجتماعی غیرمتمرکز بودند، میتوانستیم سرمایه اجتماعی خود را همراه خود به هرجایی ببریم. همچنین با گفتن صحبتهای ناخوشایند نمیتوانستند ما را از بسترهای اجتماعی بیرون بیاندازند.
اگر گوگل غیرمتمرکز بود، رفتار جستجو و دادههای کاربران را جمعآوری نمیکرد تا به منظور تغییر تصمیمات خرید، تبلیغات را به شکلی حاص طراحی و اجرا کند.
«در حالی که اکثر تکنولوژیها تمایل دارند، کارهای پیش پا افتاده را که در حاشیه انجام میشوند، خودکار کنند، بلاکچینها، مرکز را خودکار میکنند. به جای بیکار کردن راننده تاکسی، بلاکچین، اوبر را بیکار میکند و اجازه میدهد تا رانندگان تاکسی با مشتری به صورت مستقیم کار کنند.» ویتالیک بوترین
ساخت بلاکچین اختصاصی برای هر برنامه کاربردی، امری ناکارآمد است. چرا که هر یک باید بسترهای خود را راهاندازی کنند، از زبانهای برنامهنویسی متفاوتی استفاده کنند و غیره. به همین دلیل بوترین به دنبال آن بود تا یک بستر عمومی برای توسعه برنامههای کاربردی غیرمتمرکز (DApp) ایجاد کند و در سال 2015، شبکه اتریوم را به وجود آورد.
رشد تولید برنامههای کاربردی غیرمتمرکز
درست شبیه اپل که در سال 2008 اپ استور خود را راهاندازی کرد و باعث رونق برنامههای موبایل شد، با راهاندازی اتریوم، ایجاد برنامههای کاربردی رونق گرفتند و توسعهدهندگان توانستند برنامههایی را ایجاد کنند که کاربردهای بلاکچین را گسترش میدادند.
یک DApp، برنامهای نرمافزاری و منبعباز است و شبیه برنامههایی است که ما بر روی گوشیهای هوشمند و کامپیوترهای خود داریم، با این تفاوت که، عملکرد Dappها به وسیله یک شبکه توزیع شده از گرههای کامپیوتری نگهداری میشود نه یک سرور. در قلب یک DApp، یک قرارداد هوشمند است، یک برنامه کامپیوتری که به صورت خودکار، مجموعهای از قوانین را در صورت تحقق شرایط معینی انجام میدهد.
تصور کنید میخواهید یک کتاب دیجیتال را شخصی در آن سوی دنیا بخرید. موضوع اصلی، اعتماد است. اگر شما اول پول را به این شخص بپردازید، چه تضمینی وجود دارد که فروشنده، محصول مورد نظر شما را بفرستد؟
برعکس، اگر فروشنده، اول کتاب را بفرستد، وی با این ریسک مواجه است که پولی بابت آن پرداخت نشود. یک راه حل، استفاده از خدمات امانی و واسطهای است که پرداخت را پس از اثبات تحویل محصول انجام میدهد. البته، شرکت واسطه، به ازای خدمتی که ارائه میکند، کارمزد شارژ میکند. حتی در این موقعیت نیز شما باید هنوز اعتماد کنید و امیدوار باشید که واسطه با حسن نیت عمل کند. زیرا ممکن است آنها نیز پول شما را نزد خود نگه دارند.
استفاده از یک قرارداد هوشمند در شبکه اتریوم، همه این نگرانیها را از بین میبرد. به محض این که مقدار مشخصی پول به یک حساب تعیین شده واریز شود، یک کد به صورت خودکار، یک نسخه کپی از کتاب را برای خریدار میفرستد. علاوه بر خریدار و فروشنده به هیچ واسطهای نیاز نیست و هیچ کارمزدی شارژ نمیشود و همه چیز به صورت خودکار اتفاق میافتد و سوابق تراکنش بر روی شبکه بلاکچین قابل تایید شدن هستند.
در حال حاضر، بسیاری از Dappها در دسته دیفای قرار میگیرند. دیفای، واژهای جامع برای تمامی امور مالی میباشد که هرکس میتواند بدون نیاز به بانک آنها را انجام دهد. این امور شامل پروتکلهای وامدهی و قرض دادن و … است.
درصورتی که نمیتوانید برای کسب و کار خود وام بگیرید، فقط به این دلیل که بانک، ایده کسب و کار شما را دوست ندارد یا امتیاز اعتباری شما کم است، با Dappها میتوانید مستقیما به یک استخر وامدهندگان از هرجایی در جهان با یک گوشی هوشمند و اینترنت وصل شوید و خدمات مورد نظر خود را دریافت کنید.
اتر (Ether) چیست؟
اکوسیستم بلاکچین اتریوم، سه ذینفع اصلی دارد:
- کاربران
- توسعهدهندگان Dappها
- سهامگذاران (قبل از این که الگوریتم اجماع شبکه اتریوم به اثبات سهام (PoS) تغییر کند، به عنوان ماینرها شناخته میشدند.)
هر کاری که توسط قراردادهای هوشمند DApp انجام میشود، برای اجرا به قدرت محاسباتی نیاز دارد. کاربران باید کارمزدی را بپردازند تا کار محاسباتی انجام شود. اما این کارمزد به شکل دلاری یا با استفاده از کارتهای اعتباری یا سایر روشهای پرداخت آنلاین نیست و به شکل ارز دیجیتال شبکه اتریوم است که اتر (Ether) نامیده میشود و علامت اختصاری آن ETH است.
پرداخت به شکل اتر بدان معناست که توسعهدهندگان DApp نیازی به استفاده از واسطهها برای پرداخت ندارند. آنها میتوانند به صورت مستقیم، اتر پرداخت کنند و در صورت نیاز، آن را به پول فیات تبدیل نمایند.
اما این اتر از کجا میآید؟ اتر از کار محاسباتی انجام شده توسط گرههای کامپیوتری (اعتبارسنجها) که تراکنش قرارداد هوشمند را تایید میکنند، به وجود میآید. این اعتبارسنجها، هریک 32 اتر را به منظور فعال کردن یک نرمافزار واریز میکنند. این نرمافزار، اعتبارسنجها را قادر میسازد تا دادهها را ذخیره، تراکنشها را پردازش و بلوکهای جدید را به بلاکچین اضافه کنند. وقتی بلوکهای جدید ایجاد شوند، سکههای اتر جدید تولید میشوند.
تکنولوژی اتریوم
اکوسیستم اتریوم از سه بخش اصلی تشکیل شده است:
- ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine (EVM))
وقتی کد یک قرارداد هوشمند جدید ایجاد و به بلاکچین اضافه میشود، در یک محیط کامپیوتری شبیهسازی شده به نام ماشین مجازی اتریوم اجرا میشود. این قراردادهای هوشمند این قانون را بیان میکنند: اگر X رخ داد، آنگاه Y انجام شود. برای پردازش و اجرای این قانون به «چیز دیگری» نیاز است.
- گرهها یا اعتبارسنجها
این «چیز دیگر»، هزاران گره/ کامپیوتر غیرمتمرکز است که EVM را حفظ و قراردادهای هوشمند را اجرا میکنند، البته تا زمانی که شبکه، کارمزد لازم (به نام گس (Gas)) را دریافت کند. در غیر این صورت، قرارداد خاتمه مییابد.
- بلاکچین اتریوم
هنگامی که این کار محاسباتی انجام شد و تراکنش تکمیل شد، به شبکه اتریوم، سومین و آخرین جزء اضافه میشود. هر فعالیتی که بر روی شبکه اتریوم انجام میشود، خواه جابهجایی وجوه بین کیفهای پول باشد، خواه استفاده از یک DApp، به عنوان یک تراکنش روی شبکه بلاکچین ذخیره میشود.
به منظور اضافه شدن تراکنش بر روی بلاکچین، لازم است به اعتبارسنج، کارمزد (ارز دیجیتال اتر) پرداخت شود. کارمزدهای گس (یا کارمزدهای تراکنش) مطابق با یک سیستم حراجی عمل میکنند. افرادی که برای تراکنشهای خود کارمزدهای گس بالاتری را میپردازند، معمولا زودتر آنها را به بلاکچین اضافه میکنند.
محدودیتهای بلاکچین اتریوم
تقریبا از 4.000 DApp، 3.000 مورد بر روی شبکه اتریوم ایجاد شدهاند. به همین دلیل، اتریوم با مشکلات جدی تراکم و ازدحام مواجه است که به نوبه خود باعث افزایش خیلی زیاد کارمزدهای گس میشود
این موضوع به مشکل «مقیاسپذیری» معروف است که به موجب آن فقط 15 تراکنش در هر ثانیه پردازش میشود. برای درک این موضوع، تصور کنید که اگر اینستاگرام روی شبکه بلاکچین اجرا شود، فقط 15 لایک در هر ثانیه تایید میشود.
راهحلهای لایه دوی متعددی برای حل ترافیک بلاکچین اصلی اتریوم توسعه داده شده است. اتریوم تلاش کرد تا با انتقال از طراحی اولیه خود به یک طراحی جدید، بلاکچین خود را برای حل این مشکل حیاتی ارتقا دهد. این انتقال، ادغام یا مرج (Merge) نامیده میشود و در سپتامبر 2022 با موفقیت انجام شد و اتریوم از مکانیزم اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) حرکت کرد.
امنیت اثبات کار، امتحان خود را با موفقیت سپری کرده است (چیزی که بیت کوین استفاده کرده و هرگز هک نشده است)، در مقابل، اثبات سهام، مقیاسپذیرتر است. یعنی در مکانیزم اثبات سهام نه تنها میتوان 100.000 تراکنش را در هر ثانیه پردازش کرد، بلکه آن را ارزانتر و با مصرف انرژی کمتر انجام میدهد.
بسیاری از بلاکچینهای دیگر نیز برای حل مشکل مقیاسپذیری دست به کار شدهاند. این بلاکچینها شامل سولانا، کاردانو، نییر پروتکل، پولکادات و آوالانچ هستند. این بلاکچینها از نظر روش حل چالش مقیاسپذیری با یکدیگر متفاوتند. برای مثال، سولانا، ترکیبی از ابداعات و نوآوریهای نرمافزاری و سختافزاری را به کار میگیرد ولی نییر پروتکل، یک مفهوم فنی از مدیریت بانک اطلاعاتی توزیع شده به نام شاردینگ را استفاده میکند که بلاکچین را به دو بخش متفاوت تقسیم میکند.
پشت پرده اتریوم چه کسی است؟
ویتالیک بوترین در سال 2013، برای اولین بار اتریوم را در گزارش رسمی خود پیشنهاد داد. این گزارش، هدف از اتریوم را ایجاد برنامههای کاربردی غیرمتمرکز ترسیم میکرد. او متعاقبا پس از دریافت کمک هزینه 100.000 دلاری از بنیاد Thiel برای کار بر روی اتریوم به صورت تماموقت، از برنامه علوم کامپیوتر خود در دانشگاه تورنتو انصراف داد. به دنبال آن، اتریوم توسط 8 نفر شامل بوترین ایجاد شد. دو نفر از این تیم، بعدا بلاکچینهای دیگری را ایجاد کردند.
Gavin Wood که اولین مدیر فنی بنیاد اتریوم بود، مقالهای در مورد EVM نوشت و زبان برنامهنویسی Solidity را توسعه داد. اکثر قراردادهای هوشمند به این زبان نوشته میشوند. وی در سال 2016 اتریوم را ترک کرد و شبکه پولکادات (DOT) را ایجاد کرد. Charles Hoskinson به تاسیس بنیاد اتریوم در سوئیس کمک کرد و مدت کوتاهی پس از آن، پروژه را ترک کرد و بلاکچین کاردانو (ADA) را ایجاد کرد.
تاریخچه قیمت سکه اتریوم (ETH)
علیرغم قیمت خوب سکه اتریوم در بلندمدت، در کوتاهمدت به میزان قابل توجهی کاهش داشته است. قیمت این ارز دیجیتال، از 1.563 دلار در 28 فوریه 2021 به 4.805 دلار در نوامبر 2021 رسید.
از آن زمان تا زمان نگارش این مقاله، ارزش این سکه بالغ بر 70 درصد کاهش یافته است. در اکتبر 2022، اتریوم 1.329 دلار معامله میشود که منعکسکننده روند نزولی احساسات بازار جهانی است. این موضوع برای فعالان بازار کمی ناامیدکننده بود، زیرا با توجه به ارتقا بلاکچین و تغییر مکانیزم اجماع آن به اثبات سهام، انتظار میرفت، قیمتها بیشتر شود. ولیکن نگرانیهای مربوط به افزایش بیشتر نرخ بهره توسط فدرال رزرو آمریکا، علاوه بر بازارهای مالی سنتی بر بازار ارزهای دیجیتال هم اثر گذاشته است.
اتریوم، دومین جایگاه را در بازار ارزهای دیجیتال از نظر حجم بازار دارد.
چگونه اتریوم بخریم؟
برای خرید اتریوم از صرافی ارز دیجیتال تریتکس (3Tex)، مراحل زیر را انجام دهید:
اولین گام برای خرید ارز دیجیتال از تریتکس، ثبت نام در صرافی از طریق کلیک بر روی دکمه زیر (ثبتنام) است.
پس از احراز هویت و ورود به حساب کاربری، میتوانید از طریق بازار معاملاتی، اتریوم بخرید.
بدین منظور میتوانید جفت ارز ETH/USDT یا ETH/IRT را انتخاب کنید.
در حال حاضر در صرافی ارز دیجیتال تریتکس، چهار نوع سفارش برای خرید ارز دیجیتال وجود دارد:
- سفارش محدود: در این نوع سفارشگذاری، درخواست خرید خود را با یک قیمت مشخص در دفتر سفارش ثبت میکنید. معامله، زمانی انجام میشود که قیمت بازار به قیمت مد نظر شما برسد.
- سفارش بازار: در این نوع سفارشگذاری، اتریوم یا هر ارز دیجیتال دیگری را به بهترین قیمت بازار که کمترین قیمت ثبت شده توسط فروشندههای آن ارز است، میخرید.
- حد ضرر محدود: در این نوع سفارشگذاری، براساس قیمت ثبت شده، یک سفارش محدود در دفتر سفارشات ثبت و زمانی که قیمت بازار به آن قیمت برسد، معامله انجام میشود. زمانی که قیمت به قیمت حد ضرر ثبت شده برسد، یک سفارش فروش محدود در دفتر سفارشات ثبت میشود.
- حد ضرر بازار: در این نوع سفارشگذاری، براساس یک سفارش بازار، مقدار اتریوم مد نظر شما با بهترین قیمت بازار خریداری میشود و زمانی که قیمت بازار به قیمت حد ضرر ثبت شده برسد، یک سفارش فروش در دفتر سفارشات ثبت میشود.
پس از انتخاب نوع سفارش و ثبت اطلاعات مورد نیاز، روی دکمه خرید، کلیک کنید.
از طریق دکمههای زیر نیز میتوانید، اتریوم بخرید.