ترون (Tron)، یک پروتکل مبتنی بر بلاکچین است که بر تمرکززدایی وب تمرکز کرده است. ترون این کار را با ساخت یک پلتفرم مقیاسپذیر، متمرکز بر عملکرد، رایگان و بینالمللی و با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام میدهد. ترون صرفاً یک پلتفرم اشتراکگذاری محتوای بینالمللی نیست، این پروتکل آرزو دارد تا به یک سیستم عامل کامل تبدیل شود تا از تمام برنامههای غیرمتمرکز سفارشی پشتیبانی کند. در زمان نگارش این مقاله، ترون با قیمت 0.06333 دلار معامله میشود. عرضه در گردش آن بالغ بر 92.31 ترون و ارزش کل بازار آن بیش از 5.8 میلیارد دلار است. ترون از نظر ارزش کل بازار، رتبه 14 را در میان ارزهای دیجیتال به خود اختصاص داده است.
تاریخچه ترون
پروتکل ترون در ابتدا یک برنامه غیرمتمرکز روی بلاکچین اتریوم بود. در سال ۲۰۱۸، جاستین سان (Justin Sun)، بنیانگذار ترون، با بازاریابی تهاجمی و بحثبرانگیز، ترون را به فهرست ده ارز دیجیتال برتر از نظر ارزش بازار تبدیل کرد. در نقطه اوج و طول دوره حباب ارز دیجیتال در سال ۲۰۱۸، توکن یا کوین بومی ترون، ترونیکس (Tronix) با حروف اختصاری TRX، به ارزش بازار بیش از ۱۵ میلیارد دلار رسید.
اعضای بنیاد ترون با این موفقیت باورنکردنی، انگیزه و منابعی به دست آوردند تا بلاکچین انحصاری خود را راهاندازی کنند. در همان سال، ترون از شبکه اتریوم و استاندارد توکن ERC-20 مهاجرت کرد و به بلاکچین کامل تورینگ خود رفت که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکرد. ترون دارای استاندارد توکن TRC-20 خود است که یک پروتکل فنی در شبکه ترون برای قراردادهای هوشمند میباشد. کاربران با استفاده از این پروتکل در بلاکچین ترون، توکن جدید ایجاد میکنند. توکنهای ایجاد شده با این استاندارد با توکنهای ERC-20 از طریق ماشین مجازی ترون (TVM) سازگار هستند.
عملکرد ترون
ماشین مجازی ترون، یک ماشین مجازی سبک، پایدار و مقیاسپذیر است که بر روی بلاکچین ترون اجرا میشود. طبق گزارشها، این ماشین میتواند ۲ هزار تراکنش را در هر ثانیه انجام دهد، درحالیکه بیت کوین ۷ و اتریوم ۵۰ تراکنش در ثانیه انجام میدهند.
بااینحال، ذکر این نکته ضروری است که شبکه ترون، تمرکززدایی را فدای سرعت و توان تراکنش کرده است. ترون میتواند مانند زنجیره هوشمند بایننس به سرعت بالا و هزینههای پایین دست پیدا کند؛ چراکه یک بلاکچین متمرکز است. این شبکه از سازوکاری به نام اجماع اثبات سهام نیابتی (DPos) استفاده میکند که درمجموع از ۲۷ اعتبارسنج یا «نمایندگان ممتاز» تشکیل شده است.
نمایندگان ممتاز، گرههای اعتبارسنج خاصی هستند که جامعه آنها را انتخاب کرده است تا بلوکها را تایید کنند و بلاکچین ترون را برای مدت شش ساعت ایمن سازند. هر شش ساعت یک بار، دارندگان ترون که موجودی حسابهای خود را بلوکه کردهاند، به نامزدهای نمایندگی ممتاز رأی میدهند. ۲۷ نفر برتر برای اعتبارسنجی انتخاب میشوند. نفرات ۲۸ تا ۱۲۷ به شرکای برتر تبدیل میشوند. تمام نمایندگان برتر، شرکای برتر و دیگر نامزدهای شرکتکننده، حق دارند تا پیشنهادهایی برای تجدیدنظر در پارامترهای شبکه ترون مطرح کنند.
بلاکچین ترون، کارمزد تراکنش دریافت نمیکند. در عوض، به منظور تشویق نمایندگان برتر به ایشان پاداش بلوک و پاداش آرا داده میشود.
پاداش بلوک: شبکه ترون هر 3 ثانیه، یک بلوک ایجاد میکند. به ازای هر بلوک، 16 ترون، به نماینده برتر مرتبط اعطا میشود. هر نماینده برتر، پس از کسر حقالعمل خود از پاداش مذکور، مابقی پاداش را بین کسانی که به وی رای دادهاند، به نسبت میزان آرای آنها به کل رایهای نماینده برتر تقسیم میکند.
پاداش آرا: 127 دارنده برتر (نمایندگان و شرکای برتر) هر 6 ساعت یک بار تعیین میشوند. پاداش آرا به ازای هر بلوک 160 ترون است. پاداش مذکور به نسبت آرای کسب شده توسط هر دارنده برتر به کل آرا بین ایشان تقسیم میشود. سپس هر دارنده برتر، حقالعمل خود را از پاداش مذکور کسر کرده و مابقی آن را میان کسانی که به وی رای دادهاند، تقسیم میکند.
نرخ پیشفرض حقالعمل 20 درصد است که نماینده برتر میتواند آن را تغییر دهد. در حالت پیش فرض، نماینده برتر، 20 درصد و سایرین 80 درصد پاداش را میگیرند.
کاربردهای بلاکچین ترون
هدف اصلی ترون «تمرکززدایی اینترنت» بوده است تا شکاف بین تولیدکنندگان و مصرفکنندگان محتوا را با حذف واسطهها پر کند. بااینحال، امروزه ترون به اهداف اصلی خود دست نیافته است. تقریباً هیچ رسانه دیجیتالی در حوزه سرگرمی بر روی این پلتفرم ایجاد نشده است، در عوض، این پروژه بهتدریج به یک اکوسیستم متمرکز استاندارد برای میزبانی برنامههای غیرمتمرکز تبدیل شده است.
در حال حاضر، ترون یک اکوسیستم پیشرفته از برنامههای غیرمتمرکز و محصولات مالی غیرمتمرکز (دیفای) دارد. پروتکل اشتراک فایل غیرمتمرکز بیتتورنت (BitTorrent)، پلتفرم صرافی غیرمتمرکز ارز دیجیتال پولونی (PoloniDEX) و همچنین اکوسیستم جاست (JUST) از پلتفرمهای دیفای ترون است.
- بیتتورنت (BitTorrent): بزرگترین پروتکل ارتباطی غیرمتمرکز P2P برای اشتراکگذاری دادهها و فایلهای بزرگ در اینترنت است که بیش از ۱۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه دارد و برنامههای تورنت امن برای ویندوز، مک و اندروید ارائه میکند. در سال ۲۰۲۱، بنیاد ترون به همراه گروه بیتتورنت، زنجیره بیتتورنت را راهاندازی کرد. زنجیره بیتتورنت، یک پروتکل همکاری بین زنجیرهای ناهمگن است که از زنجیرههای جانبی برای مقیاسپذیری قراردادهای هوشمند استفاده میکند. زنجیره بیتتورنت از پروتکل اجماع اثبات سهام استفاده میکند. ارزهای دیجیتال اصلی قادر هستند تا بهصورت پیوسته میان بلاکچینهای ترون، اتریوم و بایننس اسمارتچین جابهجا شوند.
- صرافی پولونی (PoloniDEX): این صرافی، اولین صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر شبکه ترون است. تمامی معاملات با قراردادهای هوشمند انجام میشوند و کاربران نیازی به ذخیره سرمایه در این بستر ندارند. در عوض، کاربران، کیف پولهای خود را مستقیم به صرافی متصل میکنند، دقیقاً مشابه سایر صرافیهای غیرمتمرکز مانند یونیسوآپ و سوشیسوآپ.
- جاست (JUST): یک پلتفرم دیفای مبتنی بر بلاکچین ترون است که هدفش تولید بستهای کامل از محصولات مورد نیاز کاربران حوزه دیفای است. این محصولات شامل موارد زیر هستند:
-
- جاستاستیبل (JUSTStable): پلتفرم استیبلکوین چند وثیقهای جاست است.
- جاستلند (JUSTLend): یک پروتکل بازار مالی مبتنی بر ترون که کاربران را قادر میسازد تا نقدینگی را به استخرهای وامدهی انتقال دهند. در جاستلند، کاربران وام میدهند، وام میگیرند، داراییهای خود را سرمایهگذاری میکنند و سود کسب میکنند.
- جاست کریپتوز (JUST Cryptos): پلتفرمی که ارزهای دیجیتال شبکه ترون را به سایر زنجیرههای عمومی متصل میکند و با ارزشی که به ترون میدهد، اکوسیستم جاست را تقویت میکند.
در کنار این پروژهها و محصولات، بیش از ۷۰۰ برنامه غیرمتمرکز فعال در شبکه عمومی ترون وجود دارد. برخی از برنامههای محبوب، بی زد بی ماینینگ (BZB mining)، ترون ترید (TronTrade)، یوسوآپ (Uswap) و بلاکچین کیوتیز (Cuties) هستند.
- بی زد بی ماینینگ (BZB mining): یک سیستم مالی غیرمتمرکز و متنوع که خدماتی مانند استخراج، بازی، وام و تبلیغات را ارائه میدهد.
- ترون ترید (TronTrade): یکی دیگر از صرافیهای غیرمتمرکز مبتنی بر ترون است که کاربران را قادر میسازد تا ارزهای دیجیتال TRC-10 و TRC-20 را بهآسانی معامله کنند.
- یوسوآپ (Uswap): علاوه بر این که یک صرافی غیرمتمرکز است، اولین عرضه اولیه صرافی غیرمتمرکز (IDO) است که بر روی ترون راهاندازی شده است. همچنین یوسوآپ، اولین بازار عمومی توکن غیرقابل تعویض (NFT) در ترون است.
- بلاکچین کیوتیز (Cuties): اولین بازی کلکسیونی چند بلاکچینی در ژانر ماجراجویی است. کاربران میتوانند با موجودات فانتزی و شخصی خود (کیوتیز) بازی کنند. کاربران میتوانند کیوتیزهای خود را با قراردادهای هوشمند در بلاکچینهای اتریوم، ایوس (EOS) و نئو (NEO) معامله کنند.
علاوه بر این، ترون، یک پروژه زنجیره جانبی به نام زنجیره برنامههای غیرمتمرکز (DAppChain) تحت برنامه شبکه سان (SUN) ایجاد کرد که میزبانی برنامههای غیرمتمرکز در ترون را برعهده دارد. زنجیره جانبی، انرژی کمتری مصرف میکند، سرعت تراکنشها را افزایش میدهد و ایمنی را افزایش میدهد؛ به دلیل وجود این زنجیره جانبی، شبکه اصلی ترون دارای ظرفیت بالقوه نامحدودی میشود. زنجیره برنامه غیرمتمرکز از اجماع اثبات سهام نیابتی استفاده میکند و تقریباً از تمام عملکردهای زنجیره اصلی پشتیبانی میکند. این طراحی، سازگاری کاربران با زنجیره جانبی را افزایش میدهد و توسعهدهندگان را قادر میسازد بهآسانی برنامههای غیرمتمرکز جدید را روی زنجیره جانبی اجرا کنند یا توسعه دهند. ویژگی جذاب این زنجیره برای همه کاربران این است که ۱۰ هزار واحد انرژی با بلوکه کردن یک ترون روی زنجیره اصلی برنامه غیرمتمرکز به دست میآید، درحالیکه در زنجیره اصلی ۱۰۰ واحد انرژی به دست میآید. کاربران میتوانند انرژی را در پردازش قراردادهای هوشمند در بلاکچین استفاده کنند. این انرژی، منبعی است که پس از تجزیه، مصرف میشود.
نکته قابل توجه دیگر این است که ماشین مجازی ترون (TVM) با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار است، یعنی توسعهدهندگان قادر هستند که برنامههای غیرمتمرکز خود را بهآسانی از اتریوم و سایر بلاکچینهای سازگار با ماشین مجازی اتریوم به ترون منتقل کنند.
بنیانگذار ترون
بنیانگذار ترون، جاستین سان است. او یک کارآفرین چینی است که تحت حمایت جک ما (Jack Ma)، بنیانگذار علیبابا، رشد کرده است. دلیل شهرت او جذب بیش از ۷۰ میلیون دلار در عرضه اولیه توکن ترون است. این اتفاق در اواخر سال ۲۰۱۷ رخ داد که بازار ارز دیجیتال در اوج حباب خود بود.
قبل از شروع به کار بنیاد ترون، سان، نماینده اصلی ریپل در کشور چین بود. همین موضوع باعث شد ترون به شهرت زیادی دست یابد و سان را در کنار افرادی قرار داد که بعداً برای اکوسیستم ترون، منافع زیادی ایجاد کردند. او در اجلاس داووس گلوبال شیپر (Davos Global Shapers) در سال ۲۰۱۴ شرکت داشت. داووس گلوبال شیپر، یک شبکه تحت حمایت مجمع جهانی اقتصاد است که جوانان الهامبخش زیر ۳۰ سال، آن را تشکیل دادهاند تا با همکاری یکدیگر به چالشهای جهانی رسیدگی کنند. او همچنین در سال ۲۰۱۷، در فهرست ۳۰ کارآفرین آسیایی زیر ۳۰ سال مجله فوربز قرار گرفت.
در اواخر سال ۲۰۲۱، سان از مدیرعاملی ترون استعفا داد و دیپلمات گرانادا شد. از آن زمان، ترون، یک سازمان غیرمتمرکز خودمختار (DAO) و نماد نسل سوم اینترنت غیرمتمرکز در حال ظهور شد.
تاریخچه قیمت ترون
ترون که در سال ۲۰۱۷ معرفی شد، تنها به چهار ماه زمان نیاز داشت تا در ۵ ژانویه ۲۰۱۸ به اوج قیمتی خود (۰.۳ دلار) برسد؛ پس از آن وارد یک روند نزولی وحشتناک ناشی از سقوط بیت کوین شد. قیمت ترون در فوریه ۲۰۱۸ به زیر ۰.۰۵ دلار رسید. بااینحال، شایعه خرید محبوبترین سایت تورنت، بیتتورنت، توسط ترون، یک جهش قیمتی در ترون به وجود آورد و این ارز، دومین اوج قیمتی خود (۰.۰۹۴ دلار) را در ۳۰ آوریل تجربه کرد. سازمان انتفاعی که بر شبکه ترون نظارت دارد، بیتتورنت را در جولای ۲۰۱۸ بهصورت کامل خرید.
از سوی دیگر، افزایش قیمت ترون نیز عمیقاً از تلاشهای بنیانگذار ترون، جاستین سان، تأثیر میپذیرفت. در سال ۲۰۱۹، سان در مزایده، پیشنهاد رکوردشکنی به ارزش ۴.۵ میلیون دلار را ارائه کرد و شانس قرار شام با وارن بافت را به دست آورد. این مزایده برای جاستین و ترون، یک تبلیغات مفید در بازار ارز دیجیتال بود و قیمت ترون را بار دیگر افزایش داد.
سال ۲۰۲۱، بازار شاهد یک انفجار قیمتی در بیت کوین بود که قیمت سایر ارزهای دیجیتال ازجمله ترون را نیز افزایش داد. درحالیکه بازار ارز دیجیتال روند صعودی داشت، خبر همکاری ترون با کمیسیون توسعه و اصلاحات ملی جمهوری خلق چین باعث شد که ترون جهش قیمتی دیگری پیدا کند. ترون وظیفه داشت که فناوریهای بلاکچین شرکت را توسعه دهد، اما انتشار چندین خبر منفی درباره ترون باعث سقوط قیمتی آن شد. این اخبار منفی، تصمیم ایتورو (eToro) برای حذف ترون بهدلیل مشکلات نظارتی و استعفای سان از مدیرعاملی بود.
بااینوجود، ترون توانست بر تمامی اخبار منفی غلبه کند و قیمت خود را به بالای ۰.۰۵ دلار برساند و در بقیه سال ۲۰۲۱، آن را حفظ کند. در زمان نگارش این مقاله، ترون باقیمت 0.06333 دلار معامله میشود. عرضه در گردش آن بالغ بر 92.31 ترون و ارزش کل بازار آن بیش از 5.8 میلیارد دلار است. ترون در حال حاضر در رتبه 14 را در میان ارزهای دیجیتال به خود اختصاص داده است.
نمودار زیر، برگرفته از سایت CoinMarketCap روند قیمت ترون (TRX) را از ابتدا تا زمان نگارش این مقاله نشان میدهد.
خرید ترون
شما میتوانید توکنهای ترون را در تمام صرافیهای متمرکز ارز دیجیتال ازجمله تریتکس خریداری کنید. صرافی ما یک روش ساده و بیدردسر برای معامله توکن ترون ارائه میدهد. برای این کار مراحل زیر را طی نمایید:
- به حساب کاربری خود در تریتکس وارد شوید. در صورتی که حساب کاربری ندارید، ثبت نام کنید و احراز هویت شوید.
- در صورتی که قصد دارید در بازار معاملاتی ریالی، ترون بخرید، حساب ریالی خود را شارژ کنید یا درصورت تمایل به انجام معامله به صورت جفت ارز با تتر، در کیف پول خود در صرافی، واریز رمز ارز را انجام دهید.
- در تریتکس، امکان خرید ترون (TRX) از طریق بازار معاملاتی برقرار است. سفارش خود را ثبت و بر روی دکمه خرید، کلیک کنید.
از طریق دکمههای زیر نیز میتوانید ترون بخرید.
ذخیره ترون
اگر میخواهید توکنهای ترون را در کیف پول خود ذخیره کنید و از آنها برای فعالیت روزمره استفاده کنید، از کیف پول رسمی ترون، ترونلینک (TronLink) استفاده کنید. ترونلینک، یک کیف پول غیرمتمرکز است که کاملاً از توکنهای ترون TRC-20، TRC-10 و TRC-721 پشتیبانی میکند. در حال حاضر، تعداد کاربران ترونلینک از ۱۰ میلیون نفر فراتر رفته است و بسیاری از زنجیرههای عمومی بزرگ از آن پشتیبانی میکنند. همچنین ترون را میتوانید در کیف پول سختافزاری مانند لجر (Ledger)، یا کیف پول نرمافزاری مانند تراست ولت (Trust Wallet) و کوبو ولت (Cobo Wallet) نیز نگهداری کنید.
نتیجهگیری
ترون، یک پروتکل مبتنی بر بلاکچین است که هدفش تمرکززدایی و حاکمیت دموکراسی بر اینترنت است. ترون، این کار را با ساخت یک پلتفرم مقیاسپذیر، متمرکز بر عملکرد، رایگان و بینالمللی انجام میدهد و از قراردادهای هوشمند استفاده میکند. برخلاف بحثهای پیشآمده، ترون، ارز دیجیتالی پیشگام در فضای ارز دیجیتال شده است؛ زیرا از بزرگترین اکوسیستم بلاکچین برای سرگرمی، بازی، معامله و اشتراکگذاری فایل حمایت میکند. این امر، پس از پیوستن به بیتتورنت پیش آمد. بااینحال، موضوعاتی مانند استعفای مدیرعامل و سقوط بازار ارز دیجیتال باعث سقوط قیمت ترون شد. به کاربران توصیه میشود که قبل از سرمایهگذاری در پروژه ترون، همانند سایر ارزهای دیجیتال، وضعیت آن را تحلیل کرده و سپس نسبت به خرید اقدام کنند.