گیم‌فای (GameFi) چیست؟

احتمالا در اطراف خود افرادی را می‌شناسید که ادعا می‌کنند از بازی کردن، درآمد کسب می‌کنند. باید به شما بگوییم که ادعای آن‌ها واقعیت دارد. امروزه نوع جدیدی از بازی به نام GameFi به وجود آمده که صنعت بازی‌های سنتی را تحت تاثیر قرار داده است. در این بازی‌ها، بازیکنان پس از کسب موفقیت در مراحل مختلف بازی، پاداش‌هایی را دریافت می‌کنند که در صورت تمایل می‌توانند آنها را از فضای بازی خارج کرده و از طریق صرافی‌های ارز دیجیتال بفروشند.

گیم‌فای؛ بازی‌های بلاکچینی

پیش از هر چیز، جا دارد به این نکته اشاره کنیم که گیم‌فای یا GameFi از ترکیب دو کلمه Game و Finance به دست آمده‌ است. به عبارت دیگر، ترکیب بازی‌ها با امور مالی است.

گیم‌فای، بستری برای بازی‌‌‌های بلاکچین است که به play-to-earn (P2E)به معنای «بازی کن و درآمد کسب کن» معروف‌اند. این بازی‌ها موجب شده‌اند تا بازیکنان علاوه ‌بر لذتی که از بازی می‌برند، درآمد هم کسب کنند. معمولا در ابتدا، ایشان باید در کیف پول خود دارایی‌هایی از جنس ارزهای دیجیتال بومی آن بازی یا سایر ارزهای مجاز را داشته باشند. پس از آن می‌توانند شروع به بازی کنند و از اقدامات مختلف، نظیر انجام یک سری فعالیت‌ها یا به دست آوردن دارایی‌های درون بازی (مثلا، اموال، زمین و …) سود کسب کنند. به علاوه، ایشان می‌توانند درآمد غیرمستقیمی نیز از طریق خدمات دیفای (DeFi) داشته باشند.

به دلیل ماهیت و ویژگی‌های بلاکچین، اثبات مالکیت دارایی‌های کسب شده در بازی امکان‌پذیر است، احتمال از دست رفتن درآمد و دارایی‌های کسب شده در بازی بسیار کم است و توکن‌های بازی بدون واسطه بین بازیکنان داد و ستد می‌شود. این فرایند، بازخوردی مثبت داشته و انگیزه مالی بازیکنان را افزایش داده است. در نتیجه، بازی‌های بلاکچین طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند.

عناصر اصلی گیم‌فای چه هستند؟

برنامه‌های کاربردی گیم‌فای، خیلی متنوع هستند. اما چند عنصر اصلی دارند که همگی به آنها متکی هستند:

• بازی کن و درآمد کسب کن (P2E): بازیکنان می‌توانند در داخل بازی، دارایی‌هایی به دست بیاورند. برخلاف یک بازی معمولی، این دارایی‌ها از طریق صرافی‌های ارزهای دیجیتال می‌تواند به دنیای مادی منتقل شود. با شرکت در اکوسیستم بازی و استفاده از سکه‌های بومی آن، بازیکنان به توسعه‌دهندگان و سایر بازیکنان نیز سود می‌رسانند. هرچه این بازی‌ها معروف‌تر می‌شود، ارزش دارایی‌های کسب شده در آنها بیشتر می‌شود.
• توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT): بسیاری از بازی‌های گیم‌فای از NFTها به عنوان شخصیت‌ها یا دارایی‌ها (سلاح، نوشدارو، حیوانات، خانه‌ها و … ) استفاده می‌کنند.
• توکن‌های بومی: به منظور اجرای بازی، توزیع پاداش و حفظ ارزش پروژه‌های گیم‌فای، هر بازی از توکن مخصوص به خود استفاده می‌کند. برخی نیز مانند بازی Axie Infinity از دو توکن استفاده می‌کنند: یکی برای موضوعات حاکمیتی و دیگری برای پاداش.
• ویژگی‌های دیفای: علاوه بر ویژگی‌های P2E، برخی پروژه‌های گیم‌فای، درآمدهای غیرمستقیمی را پیشنهاد می‌دهند. این درآمد به شکل ابزارهای دیفای نظیر سهام‌گذاری (Staking)، کشت سود (Yield Farming) و استخراج نقدینگی (Liquidity Mining) است.
• فناوری بلاکچین: بازی‌های گیم‌فای در ابتدا روی بلاکچین بیت کوین ساخته شدند. با گسترش و افزایش پیچیدگی آنها، ایجاد این بازی‌ها بر روی بلاکچین‌های با قابلیت ایجاد برنامه‌های کاربردی غیرمتمرکز (DApp) نظیر اتریوم ضروری شد. اما مساله اینجاست که هزینه‌های اتریوم بالاست و امنیت و عدم تمرکز را به سرعت ترجیح می‌دهد و سرعت در بازی، موضوعی ضروری است. بنابراین، بسیاری از برنامه‌های گیم‌فای بر روی بلاکچین‌های سریع‌تر نظیر وکس (Wax) و سولانا (Solana) ایجاد شدند.

بازی کن و درآمد کسب کن!

سیستم گیم‌فای با استفاده از توکن‌های معاوضه‌ناپذیر (NFT)، ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین، محیطی مجازی برای بازی فراهم می‌کند. در این بازی‌ها، بازیکنان پس از انجام یک‌سری ماموریت‌ها، پیروزی در مراحل مختلف و شکست رقبا، پاداش‌‌هایی ازجمله ارز دیجیتال، لباس، زره، سلاح و زمین‌های مجازی کسب می‌کنند و در بسیاری از موارد، می‌توانند این پاداش‌ها را به خارج از بازی منتقل کنند و آن‌ها را در بازارهای NFT و صرافی‌های ارز دیجیتال معامله کنند. در واقع، تلاش بازیکنان در بازی بی‌نتیجه نمی‌ماند.

هر بازی، مدل مالی متفاوتی دارد. در بیشتر موارد، پاداش‌های به‌دست آمده، NFT هستند که قابل معامله در بازارهای مربوطه می‌باشند و در سایر موارد، دارایی‌ها باید به NFT تبدیل شوند تا قابل معامله شوند. برخی از بازی‌ها به ما اجازه می‌‌دهند که دارایی‌هایی را که در بازی کسب کرده‌ایم، به دیگر بازیکنان اجاره دهیم. این دارایی می‌تواند پاداش‌هایی باشد که در مراحل مختلف کسب کرده‌ایم، یا یک زمین مجازی که می‌خواهیم آن را اجاره دهیم. در برخی بازی‌ها می‌توان این دارایی‌ها را به عنوان وثیقه در پروتکل‌های دیفای استفاده کرد.

 در این صورت، بازیکنانی که دارایی زیادی دارند، می‌توانند بدون آن‌که بازی کنند، درآمد کسب کنند. از این بهتر نمی‌شود! فکرش را بکنید که مدتی بازی کنید و بعد از آن، بدون آن‌که کاری انجام دهید، درآمدزایی کنید.

چگونه می‌توان از گیم‌فای درآمد کسب کرد؟

هر نوع گیم‌فای، نیازهای اولیه مربوط به خود را دارد. با این‌حال، برای کسب درآمد در بسیاری از بازی‌ها به یک کیف پول ارز دیجیتال نیاز دارید که در آن مقداری موجودی داشته باشید. در این صورت، می‌توانید پیش‌نیازهای شرکت در بازی را خریداری کنید.

نخست باید توجه داشته باشید که بازی مورد نظر شما از چه نوع ارز دیجیتالی پشتیبانی می‌کند. برای مثال، اکسی اینفینیتی یا Axie Infinity، یکی از بازی‌‌های مبتنی بر بلاکچین است که فقط با کیف پول‌های سازگار با اتریوم مثل متامکس (MetaMax) کار می‌کند. بنابراین، اگر کیف پول شما متناسب با پروتکل اتریوم ساخته نشده باشد، نمی‌توانید این بازی را انجام دهید.

آیا از تمام بازی‌های گیم‌فای می‌توان درآمد کسب کرد؟

در بسیاری از بازی‌ها، پس از طی کردن مراحل و انجام ماموریت‌ها، ارز دیجیتال به دست می‌آورید و می‌توانید با استفاده از آن‌‌ها، شخصیت خود را در بازی ارتقا دهید و از بازی، لذت بیشتری ببرید. اما آیا می‌توان ارزهای دیجیتال کسب‌شده را به خارج از بازی منتقل کرد؟

دارایی‌هایی که در بازی‌های ویدئویی سنتی کسب می‌کنید، فقط درون بازی ارزش دارند و آن‌ها را نمی‌توان انتقال داد. تنها در بازی‌هایی که از قواعد گیم‌فای پیروی می‌کنند، می‌توان درآمد کسب کرد. این‌ بازی‌ها دارای توکن یا رمز ارزند که قابل خرید و فروش در بازارهای NFT یا صرافی‌های ارز دیجیتال هستند و یا پاداش‌های بازی قابل تبدیل به NFT یا ارز دیجیتال و سپس معامله در بازارهای مربوطه هستند.

بازی‌های گیم‌فای چقدر متمرکز هستند؟

به دلیل نیاز به توسعه و طراحی شخصیت‌ها، نوشتن موضوع و داستان بازی و قوانین آن، و ساختاردهی به دنیای بازی، گیم‌فای نمی‌تواند از ساختار متمرکز دور شود. ولی بسیاری از بازی‌ها در تلاشند تا مشارکت خود بازیکنان را جلب کنند. برای مثال، با رای‌دهی به طراحی شخصیت‌های بالقوه، NFTهای جدید یا قوانین. چیزی که رخ می‌دهد این است که بازیکنانی که توکن‌های بیشتری دارند، قدرت رای‌دهی بیشتری نسبت به سایرین دارند. این موضوع به ایجاد یک تجربه بازی غیرمتمرکزتر منجر می‌شود.

امکان انتخاب گزینه‌های مختلف برای داستان یک بازی در صنعت سرگرمی بسیار رایج است. مشارکت فعال بازیکنان در انتخاب داستانی که در بازی دنبال خواهند کرد، مسلما بازیکنان بیشتری را به سمت بازی خواهد کشاند. به منظور افزایش عدم تمرکز، برنامه‌های کاربردی گیم‌فای از مکانیزم‌هایی به نام سازمان‌های مستقل غیرمتمرکز (DAO) نیز استفاده می‌کنند. علی‌رغم همه این کارها، عدم تمرکز گیم‌فای، یک موضوع در حال بلوغ است.

برخی از محبوب‌ترین بازی‌های گیم‌فای

• اکسی اینفینیتی یا Axie Infinity

بازی اکسی اینفینیتی با بهره‌گیری از مکانیزم‌هایی از جمله معامله دارایی، بیشترین رشد را در میان بازی‌های بلاکچین داشته و از بزرگ‌ترین بازی‌ها در این زمینه به شمار می‌آید. بازیکنان متوسط در این بازی می‌توانند ماهانه ۴۰۰ دلار درآمد کسب کنند که این مبلغ برای حرفه‌ای‌ها به‌مراتب بسیار بیشتر است.

درآمدزایی در بازی به این صورت است که برای پیشروی باید موجوداتی را که Axies نام دارند، جمع‌آوری کنید. این موجودات در قالب NFT هستند. ارزی دیجیتال به نام AXS از درآمد کسب شده شما در بازی پشتیبانی می‌کند. این ارز دیجیتال در حال حاضر، رشد خوبی را تجربه می‌کند و ارزشی بیش از ۸ میلیارد دلار دارد.

• فورست نایت یا Forest Knight

از اولین بازی‌های گیم‌فای می‌توان به بازی فورست نایت اشاره کرد. سبک این بازی، نقش‌آفرینی (RPG) است. بازیکنان با شکست دشمنان اهریمنی می‌توانند NFT جمع‌آوری کنند. باNFT هایی که در طول بازی به دست می‌آورید، می‌توانید پوسته، سلاح و لوازم دیگری را خریداری کنید تا بیشتر از امکانات بازی بهره بگیرید. مواردی دیگر نیز به بازی اضافه خواهند شد تا جنبه اقتصادی بازی رونق بیشتری بگیرد. توکن انحصاری بازی، Knight نام دارد که در بازار ارزشی حدود 75 میلیون دلار دارد.

• سندباکس یا The Sandbox

توکن مخصوص بازی سندباکس، SAND است. سندباکس، درواقع متاورسی مجازی است که می‌توانید در آن ساخت و ساز کنید و از فروش ساخته‌های خود درآمد کسب کنید.

• کریپتو بلیدز یا CryptoBlades

شما در پلتفرم کریپتو بلیدز باید با رقبایتان مبارزه کنید. جایزه‌ای که برنده این مبارزه می‌برد، توکن SKILL است. با استفاده از این توکن می‌توانید شخصیت‌های بازی را خریداری کنید یا توکن خود را در بازار به فروش برسانید.

قبل از شروع بازی چه مراحلی را باید طی کرد؟

1- ایجاد کیف پول

قبل از ورود به گیم‌فای، ابتدا باید کیف پولی سازگار با بازی موردنظر خود بسازید. کیف پول‌های تراست والت (Trust Wallet) و متامسک (MetaMask) دو نمونه از این نوع کیف پول‌ها هستند. باید با توجه به بازی مدنظرتان به شبکه‌های مختلفی از بلاکچین متصل شوید، چون این موضوع در هر بازی متفاوت است.

2- اتصال کیف پول به بازی

بعد از آن‌که کیف پول خود را ایجاد کردید، باید آن را به بازی متصل کنید. ابتدا باید وارد سایت بازی شوید و گزینه اتصال کیف پول به بازی را پیدا کنید. برخلاف بسیاری از بازی‌های آنلاین سنتی که برای ورود به نام کاربری و رمز عبور نیاز دارند، بسیاری از بازی‌های مبتنی بر بلاکچین، کیف پول شما را به‌عنوان حساب کاربری در نظر می‌گیرند.

3- بررسی پیش‌نیازها

در اکثر بازی‌های گیم‌فای باید در ابتدای کار، مقداری NFT یا دارایی دیجیتال خریداری کنید تا بتوانید بازی کنید. البته هر بازی، پیش‌نیازهای خاص و منحصربه‌فردی دارد. برخی بازی‌ها نیز به شما توکن قرض می‌دهند تا به‌صورت رایگان بازی را آغاز کنید. اما پس از مدتی که دارایی کسب کردید، باید آن‌ را با شرکت ارائه‌کننده بازی تقسیم کنید. در این بین، باید مراقب مواردی ازجمله زمان بازگشت سرمایه خود باشید.

آینده گیم‌فای چگونه است؟

گیم‌فای علاوه بر ایجاد لذت و سرگرمی برای کاربران، راهی را برای کسب سود در فضای ارزهای دیجیتال پیشنهاد می‌دهد. به علاوه، با پذیرش و استفاده از سایر بخش‌های در حال رشد، نظیر دیفای و NFT، این صنعت خود را در موقعیت خوبی قرار می‌دهد تا از موفقیت‌های آن حوزه‌ها نیز بهره‌مند شود. خصوصا NFT، به عنوان یک کالای بصری باارزش، ‌اگر توسط بازیکنی در بازی گنجانده شود، می‌تواند آن را در معرض دید و تحسین سایرین قرار داده و از آن سود به دست بیاورد.

عنصر دیگری که ممکن به رشد بیشتر این صنعت کمک کند، غیرمتمرکزتر شدن آن است؛ به طوری که اشخاص واقعا بتوانند در تعیین نحوه انجام بازی‌ها مشارکت داشته باشند و از این طریق بیشتر تشویق شوند.

در نهایت، می‌توان گفت: شغل‌های آینده در گیم‌فای است. با توجه به این که اکنون جهان، به دلیل کووید، یک سبک زندگی دیجیتالی‌تر و منزوی‌تری را تجربه کرده است، مراجعه به یک پزشک در واقعیت مجازی، قابل قبول‌تر شده است. سایر برنامه‌های کاربردی بالقوه نیز می‌توانند هر چیزی را از مشاوره حقوقی تا نمایش‌های مد پوشش دهند.

افرادی مانند مارک زاکربرگ، حمایت خود را از یک متاورس یا واقعیت دیجیتال ابراز کرده‌اند که می‌تواند چنین مفاهیمی را در خود جای دهد. این موضوع همچنین می‌تواند برای افراد مبتلا به اضطراب، دارای اختلال ترس از مکان‌های شلوغ یا افرادی که ترجیح می‌دهند برای یک فعالیت خاص در خانه بمانند، نیز جذاب باشد.

بدون شک، در آینده، جنبش و حرکت و تکامل زیادی را در صنعت گیم‌فای خواهیم دید. با قابلیت‌های این صنعت در ایجاد تنوع مطابق با روندها و پذیرش برنامه‌های دیفای و DAO، گیم‌فای همزمان با تکامل خود در راهی سودآور قدم برمی‌دارد و می‌تواند شاهد افزایش سرمایه‌گذاری شرکت‌های تکنولوژی‌محور در آن باشد.

سخن پایانی

صنعت ارز دیجیتال در حال رشد و تکامل و گسترش است. از طرف دیگر، برآورد می‌شود ارزش صنعت بازی نیز تا سال 2028 به 2.8 میلیارد دلار برسد. چنین بازار عظیمی در نتیجه ترکیب صنعت بازی با انعطاف‌پذیری ارزهای دیجیتال حاصل شده است. این اتحاد، امور مالی و اقتصادی را بیشتر به دنیای دیجیتال آورده و موجب ایجاد یک بازار جهانی در این صنعت شده است.

از طرف دیگر، همانند هر بازار دیگری، سرمایه‌گذاری در این مسیر نیز ریسک‌های خود را دارد. پس توصیه می‌کنیم قبل از ورود به هر بازی بلاکچینی، بررسی کامل و دقیقی از آن به عمل آورده و پیش‌نیازها و منافع آن را بررسی کنید و از بخشی از سرمایه خود که به آن نیاز ندارید، برای این کار استفاده کنید.