ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی (Cryptocurrency)، شکلی از پول نقد دیجیتال در بازار ارز دیجیتال است و افراد را قادر می‌سازد تا ارزش را در یک بستر دیجیتال منتقل کنند. ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که این سیستم چه فرقی با پی‌پال (PayPal) یا اپلیکیشن الکترونیکی بانکی دارد. قطعا در نگاه اول، همان موارد کاربرد را دارد؛ مانند پرداخت یا خرید از وب سایت موردنظر اما در اصل، تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند.
در تعریفی دیگر رمز ارز، یک ارز دیجیتال یا مجازی است که از طریق کریپتوگرافی، امنیت آن تضمین شده است. کریپتوگرافی، جعل کردن یا دوبار خرج کردن را تقریبا غیرممکن می‌کند. رمز ارزها، پرداخت‌های آنلاین را بدون استفاده از واسطه‌ها ممکن می‌سازند. یکی از ویژگی‌های خاص ارز دیجیتال‌های بازار این است که معمولا توسط یک مرجع مرکزی منتشر نمی‌شوند. لذا از دخالت یا دستکاری دولت‌ها مصون هستند.
چه چیزی ارز دیجیتال را منحصربه‌فرد می‌کند؟
ارز دیجیتال به دلایل متعددی منحصربه‌فرد است. عملکرد اصلی آن این است که به عنوان یک سیستم پرداخت الکترونیکی عمل کند که به هیچ نهاد یا فردی تعلق ندارد. یک ارز دیجیتال، غیرمتمرکز است؛ یعنی بانک مرکزی یا مجموعه‌ای از کاربران که قوانین را بدون رسیدن به توافق تغییر دهند، وجود ندارد. مشارکت‌کنندگان در شبکه (نودها)، نرم‌افزاری را اجرا می‌کنند که آنها را به سایرین متصل می‌کند؛ به طوری‌که آنها بتوانند اطلاعات را میان خودشان به اشتراک بگذارند.
غیرمتمرکز بودن شبکه‌های ارز دیجیتال باعث می‌شود آنها نسبت به سانسور یا عدم استفاده، مقاومت بالایی داشته باشند. این درحالی است که برای فلج کردن یک شبکه متمرکز، شما فقط باید سرور اصلی را از کار بیاندازید. اگر بانک اطلاعاتی یک بانک پاک شود و نسخه پشتیبانی وجود نداشته باشد، تعیین موجودی حساب کاربران بسیار دشوار است.
در ارز دیجیتال، نودها نسخه‌ای از بانک اطلاعاتی را نگه‌داری می‌کنند. هر کس به‌طور موثری به عنوان سِرور خودش عمل می‌کند. هر نود می‌تواند ارتباط خود را با شبکه قطع کند، اما نودهای دیگر همچنان قادرند تا اطلاعات سایر نودها را دریافت کنند. ارزهای دیجیتال 24 ساعت شبانه‌روز و 365 روز یک سال کار می‌کنند. این ارزها انتقال ارزش را به هرجایی در روی کره زمین بدون دخالت واسطه‌ها ممکن می‌سازند. به این دلیل است که آنها را «بدون نیاز به تایید» (Permissionless) می‌دانیم: هرکس با اتصال به اینترنت می‌تواند وجوه خود را منتقل کند.
چرا به ارزهای دیجیتال کریپتوکارنسی یا رمز ارز می‌گوییم؟
عبارت «رمز ارز»، ترکیبی از رمزنگاری و ارز است. دلیل استفاده از این عبارت، صرفا به خاطر استفاده گسترده از تکنیک‌های رمزنگاری برای امنیت تراکنش‌ها میان کاربران است. «کریپتو» به الگوریتم‌های رمزگذاری و تکنیک‌های رمزنگاری مانند توابع هش و جفت‌کلید عمومی و خصوصی اشاره دارد که از ورودی‌ها محافظت می‌کند.
ارزهای دیجیتال می‌توانند استخراج یا از طریق صرافی‌های ارز دیجیتال خریداری شوند. امروزه، همه وب‌سایت‌های تجارت الکترونیک، استفاده از رمز ارزها را مجاز نمی‌دانند. در حقیقت، رمز ارزها، حتی رمز ارزهای معروف مانند بیت کوین برای تراکنش‌های خرده‌فروشی به‌ندرت استفاده می‌شوند. ارزش سرسام‌آور رمز ارزها، آنها را به عنوان ابزار ترید، معروف کرده است. از این ارزها تا حدی برای نقل‌وانتقال برون مرزی وجوه نیز استفاده می‌شود.
بلاک چین چیست و چگونه کار می‌کند
بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال برمبنای فناوری بلاکچین هستند. همانطور که از کلمه بلاکچین مشخص است، این فناوری، در اصل، مجموعه‌ای از بلوک‌های به هم مرتبط یا یک دفتر کل آنلاین است. هر بلوک، شامل مجموعه‌ای از تراکنش‌هاست که توسط هر عضو شبکه به طور مستقل تایید می‌شود.
هر بلوک جدید تولید شده باید توسط هر نود شبکه تایید شود تا جعل تاریخچه تراکنش غیرممکن شود. باید کل شبکه نودها که یک نسخه از دفتر کل را در اختیار دارند، در مورد محتویات دفتر کل آنلاین به توافق برسند.
متخصصان می‌گویند، فناوری بلاکچین می‌تواند در صنایعی نظیر زنجیره تامین و فرایندهایی نظیر انتخابات و تامین مالی گروهی کاربرد داشته باشد. موسسات مالی نظیر JPMorgsn Chase & Co. (JPM)، استفاده از این فناوری را با هدف کاهش هزینه‌های تراکنش‌ها از طریق ساده‌سازی پردازش پرداخت، امتحان کرده‌اند.
رمز ارز چیست؟ بررسی انواع رمز ارز
فرد یا گروه گمنامی با نام ساتوشی ناکاموتو آن را اختراع کردند و از طریق یک وایت پیپر در سال 2008 به جهان معرفی کردند. امروزه، هزاران رمز ارز به بازار معرفی شده است. هر رمز ارزی ادعا می‌کند، عملکرد و ویژگی‌های متفاوتی دارد. به‌عنوان مثال، بیت کوین معروف‌ترین و باارزش‌ترین کوینِ ارز دیجیتال‌های بازار است.
همچنین اتر (Ether) خود را به عنوان سوخت (Gas) پلتفرم قراردادهای هوشمند شبکه اتریوم به بازار عرضه می‌کند. در واقع برای هر عملیات و پرداخت در این شبکه باید با استفاده از اتر، کارمزد پرداخت کرد. بازار معاملات ریپل (Ripple) برای تسهیل نقل و انتقال وجه میان حوزه‌های جغرافیایی متفاوت استفاده می‌شود.
بیت کوین که در سال 2009 در دسترس عموم مردم قرار گرفت، همچنان پرمعامله‌ترین رمز ارز است و در حال حاضر، بیش از 19 میلیون بیت کوین در گردش است و حجم بازار آن در حدود 390 میلیارد دلار است. پس از موفقیت بیت کوین، بسیاری از رمز ارزهای دیگر که به آلت کوین معروفند، معرفی شدند. برخی از آنها، فورک‌هایی از بیت کوین هستند و برخی دیگر، ارزهای جدیدی هستند که از نو ساخته شدند، مانند سولانا، لایت کوین، اتریوم، کاردانو و EOS.
آیا سرمایه گذاری در ارز دیجیتال خوب است؟ با وجود ریسک سرمایه گذاری در رمزارزها
ارزهای دیجیتال به دلیل زیان‌های زیاد سرمایه‌گذاران در نتیجه کلاهبرداری، هک و باگ به سرمایه‌گذاری ناپایدار مشهورند. اگرچه کریپتوگرافی امن است، اما پیچیدگی فنی استفاده و ذخیره‌سازی دارایی‌های رمز ارز می‌تواند خطری بزرگ برای کاربران جدید باشد.
علاوه بر ریسکهای بازار که با دارایی‌های پرمخاطره و سوداگرانه همراه است، سرمایه‌گذاران حوزه رمز ارز باید از ریسکهای زیر آگاه باشند:
- ریسک کاربر: برخلاف امور مالی سنتی، هیچ راهی برای کنسل کردن یک تراکنش رمز ارز پس از ارسال آن وجود ندارد. بر اساس برخی تخمین‌ها، حدود یک پنجم کل بیت کوین‌ها به دلیل گم کردن پسوردها یا آدرس‌های ارسال نادرست، غیرقابل دسترس هستند.
- ریسکهای قانونی: وضعیت قانونی رمز ارزها هنور شفاف نیست. برخی دولت‌ها به دنبال قانونمند کردن و کنترل آنها همانند اوراق بهادار، ارز فیات و یا هر دو مورد هستند. قوانین و مقررات سختگیرانه که به طور ناگهانی اعمال می‌شود، می‌تواند فروش رمز ارز را دشوار کند یا سبب افت قیمت آن شود.
- ریسک طرف مقابل: بسیاری از سرمایه‌گذاران و بازرگانان به صرافی‌ها یا سایر نهادها برای ذخیره‌سازی رمز ارز خود وابسته هستند. دزدی و زیان وارده توسط یکی از این واسطه‌ها می‌تواند به ضرر شخص سرمایه‌گذار منجر شود.
- ریسکهای مدیریتی: به دلیل فقدان قوانین منسجم، امکان حفاظت در برابر شیوه‌های مدیریتی غیراخلاقی یا فریبکارانه وجود ندارد. بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل شکست تیم‌های مدیریتی در ارایه یک محصول، ضررهای هنگفتی کرده‌اند.
- ریسکهای برنامه‌نویسی: بسیاری از پلتفرم‌های سرمایه‌گذاری و وام‌دهی از قراردادهای هوشمند خودکار برای کنترل گردش سپرده‌های کاربران استفاده می‌کنند. یک سرمایه‌گذار با استفاده از این پلتفرم‌ها، ریسک وجود باگ یا سوء استفاده از این برنامه‌ها را که می‌تواند به از دست رفتن سرمایه‌اش منجر شود، می‌پذیرد.
- دستکاری بازار کریپتو: دستکاری بازار، یک مشکل اساسی در فضای رمز ارزهاست. برخی از صرافی‌ها به دستکاری قیمت‌ها یا معامله به ضرر مشتریان خود متهم شده‌اند.
علی‌رغم این ریسک‌ها، رمز ارزها، با افزایش ارزش کل بازار به بیش از یک تریلیون دلار در ابتدای سال 2021، جهش قیمتی خیلی بزرگی را تجربه کرده‌اند. علی‌رغم ماهیت پرمخاطره و سوداگرانه این نوع دارایی، برخی افراد توانسته‌اند با پذیرش ریسک سرمایه‌گذاری در رمز ارزهایی که در مراحل اولیه خود هستند، ثروت قابل توجهی ایجاد کنند.
بررسی مزایا و معایب سرمایه گذاری در ارز دیجیتال
رمز ارزها با هدف تحول زیرساخت‌های مالی معرفی شدند. همانند هر تحولی، در حوزه رمز ارزها نیز بده بستان‌هایی وجود دارد. در مراحل فعلی توسعه رمز ارزها، تفاوت‌های بسیاری میان ایده‌آل‌های یک سیستم غیرمتمرکز مبتنی بر رمز ارز و اجرای عملی آن وجود دارد. برخی مزایا و معایب ترید کردن رمز ارزها به شرح زیر هستند:
مزایای سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال
- رمز ارزها یک قالب جدید غیرمتمرکز از پول هستند. در این سیستم، وجود واسطه‌های متمرکز نظیر بانک‌ها و موسسات مالی برای اعمال یک سری کنترل‌ها میان دو طرف ضروری نیست. همچنین در این سیستم، احتمال ایجاد بحران به دلیل شکست یا ضعف واسطه‌ها وجود ندارد.
- رمز ارزها این اطمینان را ایجاد می‌کنند که انتقال مستقیم وجوه بین دو طرف بدون نیاز به یک شخص سوم معتبر نظیر بانک یا یک شرکت کارت اعتباری به آسانی انجام می‌شود. امنیت چنین نقل و انتقالات غیرمتمرکزی با استفاده از کلیدهای عمومی و خصوصی و شکل‌های متفاوت سیستم‌های مشوق مانند اثبات کار و اثبات سهام برقرار می‌شود.
- چون رمز ارزها از واسطه‌های شخص ثالث استفاده نمی‌کنند، نقل و انتقال رمز ارز بین دو طرف تراکنش نسبت به نقل و انتقال استاندارد پول سریع‌تر است. وام‌های آنی (Flash Loan) که بدون وثیقه‌گذاری پرداخت می‌شوند، در چند ثانیه اجرا شده و در معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- سرمایه‌گذاری روی رمز ارزها می‌تواند به سود منجر شود. ارزش بازارهای رمز ارز در دهه گذشته سر به فلک کشیده است و در اگوست 2021 به دو تریلیون دلار رسید.
- اقتصاد حواله در حال تست یکی از مهم‌ترین کاربردهای رمز ارزهاست. در حال حاضر، رمز ارزهایی نظیر بیت کوین به عنوان ارز واسط به منظور تسهیل انتقال پول به آن سوی مرزها عمل می‌کند. یک ارز فیات به بیت کوین (یا رمز ارز دیگری) تبدیل می‌شود، به آن سوی مرزها منتقل شده و در نهایت، به ارز فیات کشور مقصد تبدیل می‌شود. این روش، فرایند انتقال پول را تسهیل کرده و آن را ارزان‌تر می‌کند.
معایب ترید ارز دیجیتال
- رمز ارزها به ابزاری محبوب از نظر بزهکاران برای انجام فعالیت‌هایی نظیر پولشویی و خریدهای غیرقانونی و قاچاق تبدیل شده است. همچنین مورد علاقه هکرها به منظور استفاده در فعالیت‌های باج‌‌افزاری است.
- از نظر تئوری، هدف این است که رمز ارزها، غیرمتمرکز باشند و ثروت میان اعضای یک شبکه بلاکچین توزیع شود. ولی در واقعیت، مالکیت رمز ارزها، به شدت متمرکز است. یک مطالعه دانشگاه MIT نشان داده است که تقریبا 45 درصد ارزش فزاینده بیت کوین در اختیار تنها 11.000 سرمایه‌گذار است.
- یکی از تصورات اشتباهی که در مورد رمز ارزها وجود دارد، این است که هر کس می‌تواند آنها را با استفاده از یک کامپیوتر و اینترنت استخراج کند. استخراج رمز ارزهای معروف، نیازمند انرژی بسیار زیادی است؛ گاهی به اندازه مصرف کل یک کشور. هزینه‌های بالای انرژی همراه با غیرقابل پیش‌بینی بودن استخراج، این کار را میان شرکت‌های بزرگ که درآمدشان به میلیاردها دلار می‌رسد، متمرکز کرده است. براساس مطالعه دانشگاه MIT، ده درصد ماینرها، 90 درصد از ظرفیت استخراج را در اختیار دارند.
- اگرچه شبکه‌های بلاکچین از امنیت بالایی برخوردار هستند، اما سایر مراکز نگه‌داری رمز ارزها نظیر صرافی‌ها و کیف‌های پول می‌توانند هک شوند.
- رمز ارزهایی که در بازارهای عمومی معامله می‌شوند، دچار نوسان قیمت می‌شوند. بیت کوین، جهش شدید قیمتی را تجربه کرده است و پس از آن، ارزش خود را از دست داده است. به همین دلیل، برخی اقتصاددانان، رمز ارزها را یک حباب سوداگرانه کوتاه‌مدتی می‌دانند.
آموزش سرمایه گذاری در ارز دیجیتال؛ قدم اول برای ترید ارزهای دیجیتال
روش‌های متعددی برای تحلیل بازارهای مالی وجود دارد و معمولا سرمایه‌گذاران حرفه‌ای، استراتژی‌های کاملا متفاوتی را استفاده می‌کنند. به طور کلی، دو روش اصلی تحلیل بنیادی (Fundamental Analysis) و تحلیل تکنیکال (Technical Analysis) برای ارزیابی یک سرمایه‌گذاری وجود دارد.
تحلیل فاندامنتال ارز دیجیتال چیست؟
تحلیل بنیادی، روشی برای ارزیابی ارزش یک دارایی بیشتر برمبنای عوامل مالی و اقتصادی است. تحلیل‌گرانی که از این روش استفاده می‌کنند به عوامل اقتصاد خرد و کلان، شرایط صنعت یا کسب و کار زیربنایی دارایی (درصورت وجود) توجه می‌کنند. در مورد رمز ارزها، ممکن است داده‌های بلاکچین عمومی را بررسی کنند که اغلب از آنها به عنوان معیارهای درون زنجیره (On-Chain) یاد می‌شود.
این معیارها می‌تواند تعداد تراکنش‌ها، آدرس‌ها، نهنگ‌ها، نرخ هش شبکه و اطلاعات بی‌شمار دیگری باشد. هدف این تحلیل، پیدا کردن ارزش واقعی یک دارایی و مقایسه با ارزش فعلی آن است. در نهایت، هدف این رویکرد، تعیین این موضوع است که آیا در حال حاضر، دارایی کمتر از ارزش واقعی خود، ارزش‌گذاری شده است یا بیشتر.
علی‌رغم آن چه گفته شد، یادآوری این نکته ضروری است که رمز ارزها یک گروه از دارایی‌های جدید و در حال شکوفایی هستند. لذا تحلیل بنیادی برای تعیین ارزش این ارزها، جایگاه زیادی ندارد. به بیانی ساده، هیچ چارچوب استانداردی برای تعیین ارزش رمز ارزها وجود ندارد و به اغلب مدل‌های موجود نمی‌توان به میزان زیادی اعتماد کرد. موفقیت یا شکست یک پروژه رمز ارز ممکن است به عوامل متعدد متفاوتی بستگی داشته باشد که هیچ یک از چارچوب‌های فعلی نمی‌تواند آنها را توضیح دهد.
تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال؛ بهترین تحلیل برای ارز دیجیتال
تحلیل تکنیکال یا فاندامنتال، رویکرد متفاوتی را در پیش می‌گیرد. برخلاف تحلیل‌گران بنیادی، تحلیل‌گران تکنیکال، تلاش نمی‌کنند تا ارزش ذاتی یک دارایی را تعیین کنند. در عوض، آنها فرصت‌های سرمایه‌گذاری و ترید را براساس پیشینه فعالیت تریدینگ ارزیابی می‌کنند. آنها این کار را با تمرکز بر روی تغییرات قیمت، الگوها، شاخص‌ها و سایر ابزارهای نموداری و به منظور ارزیابی نقاط قوت و ضعف بازار انجام می‌دهند. در اصل، تحلیل‌گران تکنیکال معتقدند تغییرات قیمت یک دارایی می‌تواند برای پیش‌بینی تغییرات قیمت آن در آینده، با ارزش باشد. از آنجایی‌که تحلیل تکنیکال می‌تواند برای هر بازاری با داده‌های گذشته به کار رود، این ابزار توسط معامله‌گران حوزه رمز ارز به صورت گسترده استفاده می‌شود.
خب، پس کدام یک را یاد بگیریم؟ چرا هر دو روش نه؟ اغلب ابزارهای تحلیل بازار، وقتی در ترکیب با سایر ابزارها استفاده می‌شوند، بهترین نتیجه را دارند. در هر صورت، اطلاع از ریسکهای مالی و مدیریتی، امری کاملا ضروری است و هرگز نباید بیش از حدی که می‌توانید زیان را متحمل شوید، سرمایه‌گذاری کنید.
چگونه ارز دیجیتال بخریم و بفروشیم؟
راه‌های متعددی برای خرید و فروش رمز ارزها وجود دارد. اولین چیزی که لازم است انجام دهید، این است که ارز فیات خود را به رمز ارز تبدیل کنید. برای این کار می‌توانید از خدمات صرافی‌هایی نظیر صرافی تریتکس برای خرید و فروش ارز دیجیتال مورد نظر خود استفاده کنید.
آیا ارز دیجیتال رشد می‌کند؟ بررسی آینده رمزارزها
اینکه آینده رمز ارز چگونه خواهد بود، کاملا به این بستگی دارد که از چه کسی این سوال را بپرسید. برخی معتقدند که بیت کوین، جایگزین طلا در عصر دیجیتال خواهد شد و سیستم مالی موجود را مختل می‌کند. برخی دیگر استدلال می‌کنند که رمز ارزها، همیشه یک سیستم ثانویه خواهند بود و به عنوان یک نیچ مارکت (بخش کوچکی از یک بازار بزرگ با رقبای کم که محصولات و خدمات را برای افراد خاصی ارائه می‌کند) وجود خواهند داشت. افراد دیگر معتقدند اتریوم به یک کامپیوتر توزیع شده تبدیل خواهد شد و به عنوان ستون فقرات یک اینترنت جدید عمل خواهد کرد.
افراد بدبین پیش‌بینی می‌کنند که صنعت رمز ارزها در نهایت سقوط خواهد کرد، در حالی که طرفداران معتقدند، رمز ارزها در سیستم‌های پولی باقی می‌مانند. خیلی زود است که با قطعیت بگوییم حتی یک سال بعد چه اتفاقی خواهد افتاد. اما نمی‌توانیم انکار کنیم که پتانسیل عظیمی برای رشد این بازار وجود دارد.
دیـــدگـاه خـود را بـه اشــتراک گــذاریــد